Bezpieczeństwo zabiegowe – przepisy, wytyczne i procedury


Rozwój kosmetologii i dynamicznie rozwijająca się technologia wymusza stosowanie coraz to skuteczniejszych metod dekontaminacji. Świat drobnoustrojów jest dynamiczny i ciągle się zmienia. Zadaniem właściciela zakładu kosmetycznego i personelu branży beauty jest stałe monitorowanie postępów w rozwoju nauki, zmian w aktach prawnych oraz wdrażanie nowości do pracy.

Zatem, skąd czerpać wiedzę o higienie i zasadach postępowania?

W bieżącej chwili najważniejszym punktem odniesienia są ustawy. Ustawa to akt normatywny o charakterze ogólnym, powszechnie obowiązującym, uchwalany przez najwyższe organy państwowe. Odnosi się ogólnie do działań. Takim przykładem jest ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi z dnia 5 grudnia 2008r. Wyraźnie określa ona kilka ważnych zagadnień, które dotyczą bezpośrednio branże beauty. Art.6 ustawy mówi o obowiązku posiada badania sanitarno-epidemiologicznego przez osoby uczące się i  podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Jest to temat bardzo często ponawiany przez branżę beauty. Z kolei art. 16 odnosi się bezpośrednio do kosmetyczek, mówiąc o obowiązku wdrożenia i stosowania procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi.

Idąc dalej, na podstawie wyżej opisanej ustawy Minister Zdrowia przygotował projekt rozporządzenia z dnia 10 czerwca 2019r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarno-epidemiologicznych przy świadczeniu usług fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej. Rozporządzenia stanowią jedno ze źródeł prawa powszechnie obowiązującego, najniżej w hierarchii znajduje się rozporządzenie, które musi wynikać z ustawy. Jak wspomniałam, omówiony projekt nie jest jeszcze aktem prawnym. Zatem powstaje pytanie czy pracować wg niego czy nie? Otóż żaden urzędnik nie może powołać się na nieistniejący przepis. Nie może wymagać na jego podstawie zmian w zakładzie pracy.

Podobny problem pojawia się przy temacie odpadów. Mamy ustawę „o odpadach”. W tym przypadku także nie wspomniano o usługach paramedycznych, kosmetycznych czy innych niż medyczne. Do ustawy wydano rozporządzenie o odpadach medycznych, zatem nadal nie dotyczy to branży beauty, mimo że tego typu odpady są produkowane. W związku z wieloma pytaniami ze strony branży kosmetycznej wydano komentarz Ministra Klimatu w celu uszczegółowienia zmian w rozporządzeniu. Niestety nadal czytamy tylko o usługach medycyny estetycznej.

Co w takim przypadku mają robić kosmetyczki produkujące odpady medyczne lub potencjalnie zakaźne? Zgłaszać się do rejestru BDO czy nie? Wyrzucać odpady do kosza komunalnego czy zdawać do spalarni? Powiatowe Inspektoraty Sanitarne są podzielone co do decyzji. Niemalże identyczna sytuacja powiela się w temacie pralni i postępowania z brudną bielizna, ustawa obejmuje tylko pralnie przemysłowe. 

W rezultacie można skorzystać z rozwiązań dla medycyny, skoro zabiegi kosmetyczne zbliżone są do zabiegów medycznych, a część instrumentarium podlega sterylizacji, dostępne są wytyczne (Ogólne wytyczne sterylizacji wyrobów medycznych), skala spauldinga (skala klasyfikująca sprzęt do metody dekontaminacji na podstawie miejsca kontaktu), holenderska skala punktacyjna (daje możliwość policzenia ważności pakietów sterylnych w dniach/tygodniach/miesiącach w zależności od formy przechowywania i stosowania barier ochronnych), badania naukowe, opinie wydawane ze stowarzyszeń, listy ministrów. Idąc tym tropem można uznać, że branża beauty winna przyjrzeć się najnowszym dostępnym informacjom i przechodzić systematyczne szkolenia, uczestniczyć w wydarzeniach najważniejszych stowarzyszeń (np., Polskie Stowarzyszenie Sterylizacji Medycznej, Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa i inne stowarzyszenia kosmetyczne),  W końcu zaś stworzyć procedury wg własnych potrzeb, następnie wdrożyć i stosować.

Na co powinno się zwrócić uwagę prowadząc salon kosmetyczny?

• Sterylizacja narzędzi.
• Palenie wyrobów tytoniowych i e-papierosów.
• Odpady komunalne i odpady medyczne, gdzie przechowywać i jak długo.
• Postępowanie w razie zranienia, w kontakcie z materiałem zakaźnym.
• Brudna bielizna i strefa pralni.
• Przygotowanie gabinetów zabiegowych wg prawa budowlanego.
• Orzeczenia sanitarno-epidemiologiczne.
• Profilaktyka przeciwzakażeniowa w zabiegach pylących, narażających na przerwanie ciągłości naskórka oraz zabiegach w open space.

Autor: Specjalista ds. bhp i sterylizacji medycznej Dorota Kalinowska